เลือกซื้อหน้ากากอนามัยที่ดี มีคุณภาพ ต้องดูอะไรบ้างนะ?
เมื่อเลือกซื้อหน้ากากอนามัย เราจะรู้ได้อย่างไรว่าหน้ากากอนามัยที่เลือกมานั้นได้คุณภาพและได้มาตรฐานสามารถป้องกันสิ่งแปลกปลอมได้ตามที่ต้องการ เพราะนับตั้งแต่มีโรคระบาดอย่างเชื้อไวรัสโควิด-19 พร้อมทั้งวิกฤตฝุ่นละอองร้ายครองเมือง PM2.5 เกิดขึ้น หน้ากากอนามัยจึงถูกผลิตออกมามากมายมหาศาล เรียกได้ว่ามีขายทุกที่จนเกลื่อนท้องตลาดกันเลยทีเดียว ซึ่งหน้ากากอนามัยยังถูกออกแบบมาให้มีการใช้งานหลายรูปแบบ มีรูปลักษณ์และคุณภาพแตกต่างกันออกไป ดังนั้นเราจะรู้ได้อย่างไรว่าหน้ากากอนามัยที่ดีและมีคุณภาพเป็นอย่างไร แต่ละประเภทเหมาะกับการใช้งานแบบไหน เลือกดูจากอะไร วันนี้เรามีคำตอบมาฝาก
หน้ากากอนามัยคืออะไร
หน้ากากอนามัย คือ หน้ากากที่เอาไว้สวมใส่บนใบหน้าครอบจมูกและปาก เพื่อป้องกันเชื้อโรค ฝุ่นละออง มลภาวะ และอนุภาคที่ลอยมากับอากาศไม่ให้เข้าสู่ร่างกาย
ประเภทของหน้ากากอนามัยและการป้องกัน
ปัจจุบันหน้ากากอนามัยมีให้เราเลือกซื้อหลากหลายแบบและมีรูปลักษณ์ที่แตกต่างกันออกไป แล้วแบบไหนนะ ที่สามารถป้องกันฝุ่นละออง PM2.5 ป้องกันเชื้อไวรัสโควิด 19 หรือป้องกันมลภาวะ สิ่งแปลกปลอมต่าง ๆ ได้ดี ฉะนั้นเรามารู้จักประเภทของหน้ากากอนามัยกันก่อนดีกว่า
หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ : เป็นหน้ากากอนามัยที่มีขายตามท้องตลาดทั่วไป และมีลักษณะหน้าตาคล้ายกัน โดยหน้ากากทางการแพทย์ช่วยป้องกันโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจได้เป็นอย่างดี สามารถสวมใส่ในชีวิตประจำวันได้ สามารถป้องกันเชื้อไวรัส แบคทีเรีย ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้ สารคัดหลั่งจากผู้อื่น ป้องกันเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัสจากคนสู่คนได้ถึง 99% แต่ป้องกันฝุ่น PM 2.5 ได้ปานกลาง ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับคุณภาพของแต่ละแบรนด์ หรือสามารถสวมใส่ 2 ชั้นเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการป้องกันได้ดียิ่งขึ้น
หน้ากากคาร์บอน : มีลักษณะภายนอกและคุณสมบัติไม่ต่างจากหน้ากากทางการแพทย์ สามารถป้องกันเชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรีย ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้ สารคัดหลั่งจากผู้อื่น กรองกลิ่นได้ดี โดยหน้ากากจะเป็นสีคาร์บอนหรือสีเทาเข้ม ๆ และมีความพิเศษคือมีชั้น Carbon ที่สามารถกรองกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ได้ดีกว่า เช่น ทินเนอร์ น้ำมัน กาว แต่ไม่สามารถป้องกันฝุ่น PM 2.5 ได้
หน้ากาก N95 : มีลักษณะโค้งเนื้อผ้าหนาและแข็งแรงสามารถครอบปากและจมูกได้อย่างมิดชิด จึงมีประสิทธิภาพการป้องกันสูงกว่าหน้ากากอนามัยแบบทั่วไป สามารถป้องกันเชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรีย ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้ สารคัดหลั่ง กรองกลิ่น มีประสิทธิภาพในการดักจับอนุภาคขนาดเล็กอย่าง PM 2.5 ได้ไม่น้อยกว่า 95% สามารถป้องกันฝุ่น PM 2.5 ในระดับดีมาก แต่หากใส่เป็นเวลานานอาจทำให้หายใจลำบาก อาจจะไม่เหมาะกับการสวมใส่ในชีวิตประจำวัน
หน้ากากผ้า : มีประสิทธิภาพคล้ายกับหน้ากากอนามัยทางการแพทย์ เหมาะสำหรับป้องกันฝุ่นละออง และป้องกันน้ำมูกหรือน้ำลายจากการ ไอ/จามได้ กรองฝุ่นละอองอนุภาคใหญ่ได้ แต่ไม่สามารถกรองเชื้อโรคที่มีขนาดเล็กมากๆ ได้ ไม่สามารถป้องกันฝุ่น PM 2.5 ได้ โดยสามารถนำมาซักและใช้ซ้ำได้ ซึ่งควรเลือกหน้ากากผ้าที่ทำมาจากผ้าอย่างน้อย 3 ชึ้น และขาดพอดีกับใบหน้า เพื่อประสิทธิภาพการป้องกันที่ดีขึ้น
หน้ากากอนามัยแบบมีวาล์ว : มีลักษณะและให้ประสิทธิภาพการป้องกันคล้ายกับหน้ากากอนามัย N95 แต่ภายนอกจะมีวาล์วด้านข้างของหน้ากากช่วยป้องกันทั้งฝุ่น สารเคมี เชื้อแบคทีเรีย และเชื้อไวรัสได้อย่างดี สามารถอนุภาคขนาดเล็ก PM 2.5 ได้ แต่อาจจะไม่เหมาะกับการใช้ในชีวิตประจำวันเนื่องจากไม่สามารถป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคได้ เมื่อเราไอ จาม หรือหายใจ ละอองน้ำลายก็จะออกมาตามวาล์วที่อยู่ด้านหน้าได้
วิธีการเลือกซื้อและตรวจสอบหน้ากากอนามัยที่ได้มาตรฐาน
- แหล่งที่ซื้อเป็นร้านที่ได้มาตรฐาน เช่นร้านขายยา, ร้านสะดวกซื้อ 7-11, หรือซื้อบนแฟลตฟอร์มออนไลน์ที่น่าเชื่อถือ
- ข้างกล่องมีคำแนะนำการใช้ การระบุวันผลิต วันหมดอายุ สถานที่ผลิต ตัวแทนจัดจำหน่ายที่ชัดเจน
- บรรจุภัณฑ์ได้มาตรฐาน การตัดเย็บหน้ากากอนามัยเรียบร้อย ไม่มีตำหนิ สะอาด ไม่มีรอยเปื้อน ไม่มีรอยชำรุดหรือบุบ มีการห่อซีล และระบุประเภทหน้ากากชัดเจน
- เมื่อสวมใส่ไม่มีกลิ่นผิดปกติ เช่น กลิ่นสารเคมี กลิ่นพลาสติก และเมื่อนำมาขยี้แล้วไม่มีฝุ่นละอองออกมา
- ไม่บางจนมองทะลุได้ง่าย น้ำไม่ซึมผ่านเมื่อหยดลงบนหน้ากากอนามัย ทดสอบโดยลองหยดน้ำลงบนหน้ากากหากน้ำซึมเข้าหน้ากากนั่นหมายความว่าหน้ากากไม่มีประสิทธิภาพใช้ป้องกันไวรัส
- ต้องมีใบเอกสารรับรอง หรือเครื่องหมายการรับรองมาตรฐานต่างๆ เช่น ISO 13485 หมายถึง ระบบมาตรฐานการจัดการด้านคุณภาพซึ่งครอบคลุมตั้งแต่การออกแบบ พัฒนา ผลิต และ ขาย เครื่องมือทางการแพทย์ ได้รับการรับรองและผ่านมาตรฐานอุตสาหกรรม (มอก.)
- มีแผ่นกรอง ทดสอบโดยตัดหน้ากากอนามัยออกมาดู หากเป็นของที่ได้มาตรฐานจะมีแผ่นกรองอยู่ด้านใน แต่หากเป็นของที่ไม่ได้มาตรฐานจะไม่มีแผ่นกรองอยู่ข้างใน
- หน้ากากอนามัยที่ดีต้องระบุค่ามาตรฐานในการป้องกันต่างๆ ไว้ที่บรรจุภัณฑ์ ได้แก่
- BFE (Bacterial Filtration Efficiency) ค่าความสามารถในการกรองละอองแบคทีเรีย
- VFE (Viral Filtration Efficiency) ความสามารถในการกรองละอองไวรัส
- PFE (Particle Filtration Efficiency) ความสามารถในการกรองละอองอนุภาค ยิ่งกรองอนุภาคได้เล็กเท่าไหร่ ยิ่งลดความเสี่ยงในการหายใจเข้าสู่ร่างกายมากเท่านั้น หน่วยคือไมครอน (µm)
- (Differential Pressure Air on either side of Mask) ค่าความต้านทานในการไหลของอากาศผ่านหน้ากากอนามัย แสดงถึงความสะดวกในการหายใจ ยิ่งค่าต่ำยิ่งหายใจง่าย
- Fluid Resistance ค่าความสามารถในการป้องกันการซึมผ่านของของเหลว หน่วยเป็นมิลลิเมตรปรอท (mmHg)
เป็นอย่างไรกันบ้างสำหรับข้อมูลการเลือกซื้อหน้ากากอนามัยที่มีคุณภาพที่เรานำมาฝาก หวังว่าจะเป็นแนวทางให้ทุกท่านเลือกซื้อหน้ากากอนามัยที่เหมาะกับการใช้งานของท่านได้ และนอกจากการเลือกชนิดของหน้ากากอนามัยแล้ว ควรศึกษาการสวมใส่หน้ากากอนามัยแต่ละประเภทให้ถูกต้องเพื่อประสิทธิภาพการป้องกันที่ดีมากยิ่งขึ้น สามารถช้อปออนไลน์กันได้ที่ All Online
ที่มา:
1. โรงพยาบาลศูนย์บริการการแพทย์นนทบุรี, เลือกหน้ากากอนามัยอย่างไรให้มีประสิทธิภาพ
2. โรงพยาบาลเวชธานี, หน้ากากอนามัย … เลือกยังไงไม่ให้เจอของปลอม
3. โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล, หน้ากากอนามัย ชนิดต่างๆ